معرفی محورهای رویداد ایده‌بازار نانوفناوری در بحران سلامت

نانو واکسن‌ها

با وجود پیشرفت در حوزه واکسن های معمولی، چالش و نگرانی اصلی به علت ایمنی زایی، سمیت و نیاز به تزریق چندین باره واکسن موجب شده که تولید واکسن به سمت ترکیباتی با ایمونوژنیک کمتر و فرمولاسیون هایی که اثر آنتی ژن را تقویت کنند، متمایل شود. استفاده از نانوذرات در فرمولاسیون واکسن نه تنها باعث بهبود پایداری آنتی ژن و تقویت سیستم ایمنی برای القاء یا تقویت پاسخ های ایمنی سلولی و همورال می‌شود، بلکه رسانش هدفمند و رهایش آهسته را نیز به همراه دارد. تاکنون واکسن‌های بسیاری که در آن ها از نانو ذره‌های متفاوت از نظر ترکیب ، اندازه ، شکل و خصوصیات سطحی استفاده شده است، به منظور استفاده انسانی تأیید شده‌اند و تعداد آن‌ها نیز در حال افزایش است، که از آن جمله می‌توان به نانو واکسن‌های مدرنا و فایزر اشاره نمود.
افزایش دانش و درک اساسی از مکانیسم عملکرد نانو واکسن‌ها و درک بهتر توزیع زیستی در داخل بدن، به طراحی جدید واکسن های حاوی نانوذرات کمک می کند.

نانو مکمل‌های دارویی

مکمل‌های دارویی از جمله محصولات مهم در حوزه سلامت اند که شامل انواع ویتامین‌ها، موادمعدنی، اسیدهای آمینه، اسیدهای چرب اشباع‌نشده، آنتی اکسیدان‌ها یا سایر ترکیبات هستند. مکمل‌های دارویی اثر فیزیولوژیکی و تقویتی بر بدن دارند. فناوری نانو کاربردهای زیادی را با توجه به خواص جدید یا اصلاح‌شده‌ ارائه داده است.  از جمله مزایای نانو مکمل‌های دارویی می‌توان به بهبود کیفیت و کارایی محصول که باعث افزایش اثربخشی ماده موثر دارویی، بهبود فراهمی زیستی آنها، محافظت از مواد دارویی و همچنین افزایش جذب یا حلالیت آن ها می شوند؛ و همچنین کاهش عوارض جانبی و هزینه‌ها مکمل‌ها اشاره کرد.

در حال حاضر انواع نانو مکمل¬های دارویی از جمله انواع ویتامین ها وارد بازار شده‌اند.

 

نانو مکمل‌های بر پایه طب سنتی

طب سنتی از زمان های بسیار قدیم به طور گسترده در سراسر جهان مورد استفاده بوده است. انواع مکمل های گیاهی در طب سنتی به یک روش بهینه و پایدار برای اثربخشی نیاز دارند.

با طراحی انواع سیستم های نانویی دارورسانی می توان باعث کاهش دوز موثر و تجویز مکرر، افزایش جذب و فراهمی زیستی، کاهش عوارض و سمیت و کنترل آن‌ها شد که این مزایا مورد توجه پزشکان، متخصصین طب سنتی و گیاهی قرار گرفته است. سیستم های حامل مکمل‌های دارویی گیاهی درفرمولاسیون های نانویی به عنوان سیستم های جدید رهایش دارو در سیستم طب سنتی، برای درمان بیماری های مزمن مانند آسم، دیابت، بیماری های خود ایمنی، سرطان و سایر موارد ، مورد استفاده قرارگرفته است.

 

کاربرد نانو در پوشش های محافظتی

تبلور فناوری‌ نانو را می‌توانیم در بسیاری از جنبه‌های زندگی روزمره ببینیم. منظور از پوشش‌های محافظتی، اقلام مصرفی همچون ماسک‌های پزشکی، شیلدهای محافظتی و لباس‌های ایزوله است. مصرف این اقلام به خصوص در زمان همه‌گیری ویروس کووید- ۱۹ افزایش چشم‌گیری یافت. در این بین، محققان فناوری نانو، با هدف رفع چالش‌های این حوزه از جمله ایجاد حفاظت حداکثری  در برابر ویروس، تحقیقات گسترده‌ و منسجمی را آغاز کردند؛ به طوری که تاکنون چندین نوع از پوشش‌های محافظتی بر پایه فناوری نانو، در فاز تجاری‌سازی قرار گرفته و به بازار عرضه شدند. 

نانو سنسورها و نانو آرایه‌ها

زندگی مدرن امروزه وابستگی عجیبی به حسگرها دارد. نانوسنسور وسیله‌ای بسیار ریز است که تقریبا مشابه سنسور کار می‌کند و قادر به شناسایی و ارائه پاسخ به محرک های فیزیکی و شیمیایی  در مقیاس نانومتر است که در واقع  این پاسخ ها را به سیگنال‌هایی تبدیل می‌کند که قابل تشخیص و تجزیه و تحلیل هستند.

نانوسنسورها کاربردهای متعددی در صنایع مختلف از قبیل بیوپزشکی، محیط زیست، ارتباطات و تولید مواد هوشمند دارند. معروف ترین مثال از نانوسنسورها در پزشکی کادمیم سلنید است که این ترکیب برای تشخیص تومورهای سرطانی با استفاده از ویژگی های فلورسانس عمل می‌کند. 

به نظر می‌رسد نانوسنسورها به دلیل خصوصیات منحصربفرد خود نظیر کوچک بودن ، قابل حمل بودن و سریع بودن آزمایش ها تحولی عظیم را در حوزه سلامت به وجود خواهند آورد و گسترده ترین بازار نانوسنسورها در آینده مربوط به نانوسنسورهای حوزه پزشکی و سلامت خواهد بود.

 

نانوداروها در درمان عوارض ناشی از کووید ۱۹

کروناویروس ها خانواده بزرگی از ویروس ها و  زیرمجموعه کروناویریدها هستند که از ویروس‌های سرماخوردگی معمولی تا عامل بیماری‌های شدیدتری همچون سارس ، مرس و کووید ۱۹ را شامل می‌شود. 

نگرانی زیادی درباره اثرات طولانی مدت ناشی از کووید ۱۹ وجود دارد که تحقیق و توسعه روش های درمانی در بستر فناوری نانو به پیشبرد هر چه بهتر کاهش عوارض و اثرات کووید۱۹ کمک شایانی می‌کند.

نمونه‌ای از تلاش‌ها در این حوزه می‌توان به برنامه همکاری مشترک چند شرکت دارویی که در حال انجام کارآزمایی بالینی روی دارویی هستند که می‌تواند عوارض کووید ۱۹ بر ریه را کم کند، اشاره نمود. این دارو با استفاده از فناوری نانو توسعه داده شده است و در واقع یک تعدیل کننده انتخابی التهابی است که چرخه سلولی را متوقف کرده و DNA  آسیب دیده را ترمیم می‌کند و موجب کاهش آسیب های پیش رونده ریه می شود.


ترکیبات و سامانه های ضدعفونی کننده و گندزدا

مواد ضدعفونی کننده گروهی از مواد شیمیایی هستند که با اثر بر باکتری‌ها، ویروس‌ها و قارچ‌ها اسپور باکتری ها و دیگر ارگانیسم‌ها را از بین می‌برند و از رشد آنها جلوگیری می‌کنند و در بافت‌های زنده استفاده می‌شوند. مانند الکل ها، فنل ها، آلد ئیدها و …

در گندزدایی از روش های شیمیایی و فیزیکی به منظور کم کردن بار میکروبی در محیط های بی جان مانند اماکن مسکونی، البسه، ظروف و … استفاده می شود. سامانه هایی مانند اشعه UV و موادی مانند هیپو کلریت سدیم و پراستیک اسید در گند زدایی استفاده می‌شوند. 

ترکیبات وسامانه های ضدعفونی کننده و گند زدا برای تامین سلامتی بسیار ضروری هستند و از عوامل پیشگیری در بیماری ها به خصوص بیماری های مسری می باشند. به خصوص می‌توان با بهره گیری از علم نانو این سامانه‌ها و ترکیبات را به صرفه تر، ایمن تر و مقرون به صرفه تر کرد.

 

کاربرد نانو در محصولات بهداشتی مقابله با کووید ۱۹

علم نانو کاربرد گسترده‌ای در تولید و ارتقاء محصولات بهداشت شخصی و محیطی دارد. از کاربردهای به خصوص این علم در مقابله با کووید ۱۹ می‌توان به دستمال‌ها و ژل‌های ضدعفونی کننده، که در ساخت آن از نانو ذرات نقره، اکسید روی، وتیتانیوم استفاده شده است، اشاره کرد. قطعا تحقیقات فراوانی در خصوص مقابله با این ویروس از طریق کاربرد فناوری نانو در اقلام بهداشتی و شوینده در دست انجام است، که بازار رو به رشد و پتانسیل تجاری‌سازی خوبی دارند.

 

 

 

جهت ارسال طرح در رویداد ایده‌بازار نانوفناوری در بحران سلامت، بر روی لینک زیر کلیک کنید.